Awọn igbesi aye awọn eniyan agbaye n pọ si. Ni ode oni, pupọ julọ awọn ẹni-kọọkan le wa laaye lati ti kọja ọdun 60, tabi paapaa dagba. Iwọn ati ipin ti awọn olugbe agbalagba ni gbogbo orilẹ-ede ni ayika agbaye n dagba.
Ni ọdun 2030, ọkan ninu eniyan mẹfa ni agbaye yoo jẹ ẹni ọdun 60 tabi agbalagba. Ni akoko yẹn, ipin ti awọn olugbe ti ọjọ-ori 60 ọdun tabi agbalagba yoo pọ si lati bilionu kan ni 2020 si 1.4 bilionu. Ni ọdun 2050, nọmba awọn eniyan ti ọjọ ori 60 ọdun tabi ju bẹẹ lọ yoo ilọpo meji si 2.1 bilionu. Olugbe eniyan ti ọjọ-ori 80 ọdun tabi ju bẹẹ lọ ni a nireti lati ilọpo meji laarin 2020 ati 2050, de ọdọ 426 milionu.
Botilẹjẹpe arugbo olugbe, ti a mọ bi ogbo eniyan, bẹrẹ ni awọn orilẹ-ede ti o ni owo-wiwọle giga (gẹgẹbi ni Japan, nibiti 30% ti awọn olugbe ti wa tẹlẹ ju ọdun 60 lọ), o jẹ awọn orilẹ-ede kekere ati aarin-owo ti n ni iriri awọn iyipada ti o tobi julọ. Ni ọdun 2050, ida meji ninu mẹta awọn olugbe agbaye ti ọjọ ori 60 ọdun tabi ju bẹẹ lọ yoo gbe ni awọn orilẹ-ede kekere- ati aarin-owo.
Alaye ti ogbo
Ni ipele ti ibi-ara, ti ogbo jẹ abajade ti ikojọpọ ti awọn oriṣiriṣi molikula ati awọn bibajẹ cellular lori akoko. Eyi nyorisi idinku diẹdiẹ ninu awọn agbara ti ara ati ti ọpọlọ, ilosoke ninu eewu awọn arun, ati nikẹhin iku. Awọn ayipada wọnyi kii ṣe laini tabi ni ibamu, ati pe wọn jẹ alaimuṣinṣin ni nkan ṣe pẹlu ọjọ-ori eniyan. Iyatọ ti a ṣe akiyesi laarin awọn agbalagba kii ṣe laileto. Ni afikun si awọn iyipada ti ẹkọ iṣe-ara, ti ogbo ni a maa n ni nkan ṣe pẹlu awọn iyipada igbesi aye miiran, gẹgẹbi ifẹyinti, gbigbe si ile ti o dara julọ, ati iku awọn ọrẹ ati awọn alabaṣepọ.
Awọn ipo ilera ti o wọpọ ti o ni ibatan si ti ogbo
Awọn ipo ilera ti o wọpọ laarin awọn agbalagba pẹlu pipadanu igbọran, cataracts ati awọn aṣiṣe atunṣe, ẹhin ati irora ọrun, ati osteoarthritis, arun ti o ni idena ti ẹdọforo, diabetes, şuga, ati iyawere. Bi eniyan ti n dagba, wọn le ni iriri awọn ipo pupọ ni nigbakannaa.
Iwa miiran ti ọjọ ogbó ni ifarahan ti ọpọlọpọ awọn ipo ilera ti o nipọn, nigbagbogbo tọka si bi awọn aarun geriatric. Wọn maa n jẹ abajade ti awọn okunfa okunfa pupọ, pẹlu ailera, ailagbara ito, isubu, delirium, ati ọgbẹ titẹ.
Awọn okunfa ti o ni ipa lori ilera ti ogbo
Awọn igbesi aye gigun n pese awọn aye kii ṣe fun awọn agbalagba nikan ati awọn idile wọn ṣugbọn fun gbogbo awujọ pẹlu. Awọn ọdun afikun n funni ni awọn aye lati lepa awọn iṣẹ tuntun, gẹgẹbi eto-ẹkọ ti n tẹsiwaju, awọn iṣẹ-ṣiṣe tuntun, tabi awọn ifẹkufẹ igbagbe pipẹ. Awọn agbalagba tun ṣe alabapin si awọn idile ati agbegbe ni awọn ọna lọpọlọpọ. Bibẹẹkọ, iwọn si eyiti awọn aye ati awọn ifunni wọnyi ṣe ni pataki da lori ifosiwewe kan: ilera.
Ẹri daba pe ipin ti awọn eniyan ti o ni ilera ti ara wa ni aijọju igbagbogbo, eyiti o tumọ si pe nọmba awọn ọdun ti o gbe pẹlu ilera talaka n pọ si. Ti awọn eniyan ba le gbe awọn ọdun afikun wọnyi ni ilera ti ara to dara ati pe ti wọn ba gbe ni agbegbe atilẹyin, agbara wọn lati ṣe awọn ohun ti wọn ṣe pataki yoo dabi ti awọn ọdọ. Ti awọn ọdun afikun wọnyi ba jẹ afihan nipasẹ idinku awọn agbara ti ara ati ti ọpọlọ, lẹhinna ipa lori awọn agbalagba ati awujọ yoo jẹ odi diẹ sii.
Botilẹjẹpe diẹ ninu awọn iyipada ilera ti o waye ni ọjọ ogbó jẹ jiini, pupọ julọ jẹ nitori awọn agbegbe ti ara ati ti awujọ - pẹlu awọn idile wọn, awọn agbegbe ati agbegbe, ati awọn abuda ti ara ẹni.
Botilẹjẹpe diẹ ninu awọn iyipada ninu ilera awọn agbalagba jẹ jiini, pupọ julọ jẹ nitori awọn agbegbe ti ara ati awujọ, pẹlu idile wọn, adugbo, agbegbe, ati awọn abuda ti ara ẹni, gẹgẹbi akọ-abo, ẹya, tabi ipo-ọrọ-aje. Ayika ninu eyiti awọn eniyan dagba, paapaa ni ipele ọmọ inu oyun, ni idapo pẹlu awọn abuda ti ara ẹni, ni ipa igba pipẹ lori ogbologbo wọn.
Awọn agbegbe ti ara ati ti awujọ le taara tabi ni aiṣe-taara ni ipa lori ilera nipasẹ ipa awọn idena tabi awọn iwuri si awọn anfani, awọn ipinnu, ati awọn ihuwasi ilera. Mimu awọn ihuwasi ilera ni gbogbo igbesi aye, paapaa ounjẹ ti o ni iwọntunwọnsi, adaṣe ti ara deede, ati mimu siga mimu silẹ, gbogbo wọn ṣe alabapin si idinku eewu ti awọn arun ti ko ni ibatan, imudarasi awọn agbara ti ara ati ọpọlọ, ati idaduro igbẹkẹle lori itọju.
Awọn agbegbe ti ara ati awujọ ti o ṣe atilẹyin tun gba eniyan laaye lati ṣe awọn nkan pataki ti o le jẹ nija nitori awọn agbara idinku. Awọn apẹẹrẹ ti awọn agbegbe atilẹyin pẹlu wiwa awọn ile ailewu ati wiwọle si gbogbo eniyan ati gbigbe, ati awọn agbegbe ti o le rin. Ni idagbasoke awọn ilana ilera ti gbogbo eniyan fun ti ogbo, o ṣe pataki lati ronu kii ṣe awọn ọna ẹni kọọkan ati awọn ọna ayika ti o dinku awọn adanu ti o nii ṣe pẹlu ti ogbo, ṣugbọn tun awọn ti o le mu imudara imularada, aṣamubadọgba, ati idagbasoke awujọ-ọpọlọ.
Awọn Ipenija ni Yiyanju Awọn eniyan ti ogbo
Ko si aṣoju agbalagba. Diẹ ninu awọn ọmọ ọdun 80 ni awọn agbara ti ara ati ti ọpọlọ ti o jọra si ọpọlọpọ awọn ọdun 30, lakoko ti awọn miiran ni iriri idinku nla ni ọjọ-ori. Awọn ilowosi ilera gbogbogbo ti gbogbogbo gbọdọ koju ọpọlọpọ awọn iriri ati awọn iwulo laarin awọn agbalagba.
Lati koju awọn italaya ti awọn eniyan ti ogbo, awọn alamọdaju ilera gbogbogbo ati awujọ nilo lati jẹwọ ati koju awọn ihuwasi ti ọjọ-ori, ṣe agbekalẹ awọn eto imulo lati koju lọwọlọwọ ati awọn aṣa akanṣe, ati ṣẹda awọn agbegbe ti ara ati awujọ ti o ni atilẹyin ti o gba awọn agbalagba laaye lati ṣe awọn nkan pataki ti o le jẹ nija nitori awọn agbara idinku.
Ọkan apẹẹrẹ ti iruatilẹyin ohun elo ti ara ni igbonse gbe soke. O le ṣe iranlọwọ fun awọn agbalagba tabi awọn eniyan ti o ni opin arinbo lati pade awọn iṣoro didamu nigbati wọn nlọ si igbonse. Ni idagbasoke awọn ilana ilera ti gbogbo eniyan fun ti ogbo, o ṣe pataki lati ronu kii ṣe awọn ọna ẹni kọọkan ati awọn ọna ayika ti o dinku awọn adanu ti o nii ṣe pẹlu ti ogbo ṣugbọn tun awọn ti o le mu imularada pọ si, aṣamubadọgba, ati idagbasoke awujọ-ọpọlọ.
Idahun WHO
Apejọ Gbogbogbo ti Orilẹ-ede Agbaye kede 2021-2030 gẹgẹbi ọdun mẹwa UN ti Arugbo Ni ilera ati pe Ajo Agbaye ti Ilera lati ṣe itọsọna imuse rẹ. Ọdun mẹwa ti UN ti Aging Healthy jẹ ifowosowopo agbaye ti o mu awọn ijọba papọ, awujọ araalu, awọn ajọ agbaye, awọn alamọja, ile-ẹkọ giga, media, ati awọn apa aladani lati ṣe awọn ọdun 10 ti iṣakojọpọ, catalytic, ati iṣe ifowosowopo lati ṣe igbelaruge awọn igbesi aye to gun ati ilera.
Ọdun mẹwa naa da lori Ilana Agbaye ti WHO ati Eto Iṣe lori Arugbo ati Ilera ati Eto Eto Kariaye ti United Nations Madrid ti Iṣe lori Ọjọ-ori, ṣe atilẹyin aṣeyọri ti Ajo Agbaye 2030 ti Ajo Agbaye fun Idagbasoke Alagbero ati Awọn ibi-afẹde Idagbasoke Alagbero.
Ọdun mẹwa UN ti Arugbo Ni ilera (2021-2030) ni ero lati ṣaṣeyọri awọn ibi-afẹde mẹrin:
Lati yi itan ati awọn stereotypes ni ayika ti ogbo;
Lati ṣẹda awọn agbegbe atilẹyin fun ogbo;
Lati pese itọju iṣọpọ ati awọn iṣẹ ilera akọkọ fun awọn eniyan agbalagba;
Lati mu iwọn wiwọn dara si, ibojuwo, ati iwadii lori ọjọ-ori ilera.
Akoko ifiweranṣẹ: Oṣu Kẹta-13-2023
